News will be here
Smog niszczy nasze zdrowie – jak z nim walczymy?

Smog to jeden z największych problemów współczesnych wielkich aglomeracji – dym, zawiesina i unoszące się w powietrzu trujące substancje powodują rozwój wielu chorób. Naukowcy od lat podnoszą w tej kwestii alarm, a technologia ma przyczynić się do poprawienia naszej sytuacji... Zanim to jednak nastąpi, powinniśmy sami sobie odpowiedzieć na kilka pytań, jak choćby to, czy aby nieświadomie nie przykładamy ręki do pogorszenia obecnej sytuacji. Podstawą kwestia jest więc nasza świadomość.

Jak bardzo zagraża nam smog?

Badania wskazują, że zanieczyszczania powietrza, które w skrócie nazywamy smogiem,  w największych polskim miastach są niezwykle groźne. Ta swoista zawiesina zawiera między innymi benzopiren – silnie rakotwórcza substancja znajdująca się m.in. w papierosach. Podwyższony poziom zanieczyszczeń może przyczyniać się więc do wdychania przez nas odpowiednika dwóch papierosów dziennie. To prosta droga do astmy, chorób układu krążenia i układu oddechowego.

Problem nie jest zresztą nowy. Fani serialu "The Crown" kojarzą na pewno odcinek z pierwszego sezonu produkcji poświęcony temu zagadnieniu. W 1952 roku Londyn na cztery dni spowił tzw. Wielki Smog. Zawiesina niezwykle ograniczająca widoczność, a także powodująca problemy z oddychaniem. Szacuje się, że pochłonęła około 3500-4000 ofiar.

Według szacunków Polskiego Alarmu Smogowego w Polsce może być to nawet 45 000 ofiar

Smog widoczny na torach kolejowych, Pixabay
Smog widoczny na torach kolejowych, fot. Pixabay

WHO alarmuje, że na świecie rocznie umiera z tego powodu nawet siedem milionów osób. Co możemy zrobić? Przede wszystkim polskie miasta i samorządy muszą przyczynić się do wymiany kotłów na węgiel i drewno. Rząd obiecuje dopłaty, ale skomplikowane procedury programu i brak inwentaryzacji w części miast ograniczają jego działanie. Warto jednak wyróżnić Kraków (mający od lat duże problemy ze smogiem), w którym od 2016 roku wymieniono ok. 14 000 tzw. kopciuchów. Zabroniono też palenia węglem i drewnem na opał. Dodatkowo inwestowanie w alternatywne źródła energii i dofinansowania np. paneli słonecznych w ostatnich latach robią się coraz popularniejsze. Są one dobrym uzupełnieniem zużycia prądu chociażby w domach jednorodzinnych.

Smog to jednak nie tylko palenie grzewcze

Nie ma wątpliwości, że przyczynia się ono do znacznego pogorszenia warunków ze względu na temperaturę jesienią i zimą. Niezwykle istotne jest jednak inwestowanie także w ekologiczny transport zbiorowy. Należy bowiem pamiętać, że przy bardzo niskiej temperaturze w autobusach nie wyłącza się silników spalinowych na noc. Dlatego na całym świecie najpowszechniej inwestuje się w szybkie i ekologiczne metro, linie tramwajowe oraz kolej aglomeracyjną. Powstawanie szybkich linii kolejowych także staje się coraz popularniejsze.

Statystyki, PKP, Wikipedia
Statystyki podróżujących polskimi kolejami, źródło: Wikipedia

Także w Polsce powrócił trend na podróżowanie koleją. Renowacja i zakup nowego taboru oraz remonty linii kolejowych powodują, że ludzie coraz chętniej wybierają transport szynowy. Problemem są wciąż dość częste opóźnienia oraz ceny biletów. W najbliższych latach infrastruktura powinna jednak znacznie się poprawić wskutek kończących się remontów. Czwarty pakiet kolejowy, pozwalający wejść na polski rynek innym przewoźnikom z Unii Europejskiej, ma także doprowadzić do większej konkurencyjności i spadku cen biletów.

Inwestowanie w ścieżki rowerowe również jest niezwykle istotne. Oczywiście nie każde miasto ma takie możliwości rozwoju transportu jednośladów jak Amsterdam czy Kopenhaga. Warto jednak, żeby ścieżki miały logiczny układ, pozwalały dostać się w popularne miejsca i stale te połączenia rozwijać. Popularność rowerów miejskich pokazuje, że coraz więcej osób decyduje się na taki sposób podróżowania po mieście. Jeśli zaś nie ma innej opcji, warto rozejrzeć się za pojazdami z napędem elektrycznym lub chociaż hybrydowym.

Poza tym nowoczesne technologie

AirBird, GNX, 3XN Architects
AirBird, fot. GNX/3XN Architects

Inną okazją do ochrony naszego zdrowia jest też ciągłe opracowywanie nowych użytecznych technologii ekologicznych. Dla naukowców i inżynierów to także okazja do rozwoju i zarobku. We Włoszech pojawił się projekt betonu, który ma dosłownie zjadać smog. Pochłaniać go. Natomiast w  Holandii zaprojektowano wieże, które filtrują węgiel z powietrza, aby zrobić z niego kamienie szlachetne podczas oczyszczania powietrza. Sporo pomysłów mają też pracownie architektoniczne skupione na zielonym budownictwie.

A skoro mówiłem już o Polskim Alarmie Smogowym, warto wspomnieć choćby o czujniku AirBird. Elegancki gadżet, przypominający ptaka zrobionego z origami, posiada czujnik Co2 oraz wilgotności powietrza. Połączony ze smartfonem za pomocą aplikacji zaalarmuje nas, gdy w pomieszczeniu przekroczone zostanie stężenie niebezpiecznych substancji. AirBird to dobry przykład, że zmiany dotyczące otaczającego nas powietrza i zanieczyszczenia są coraz powszechniejsze. Czasem tak małe, że przestajemy je dostrzegać, ale wciąż niezwykle ważne dla naszego zdrowia.

Kamil Jabłczyński

Kamil Jabłczyński

Redaktor warszawa.naszemiasto.pl, z EXU współpracuje od 2019 roku. Interesuje się tematyką miejską, ale nie tylko warszawską. Lubi porównywać stolicę Polski z innymi miastami – przyglądać się zmianom infrastrukturalnym, komunikacyjnym i urbanizacyjnym. Obserwuje co, gdzie i dlaczego się buduje. Oprócz tego lubi podróże małe i duże, ale też sport, film oraz muzykę. Stara się jednak nie ograniczać w tematyce swoich tekstów.
News will be here