Kiedyś jedno ze źródeł rozwoju przemysłowego Łodzi, dziś niewielki ciek wodny ukryty przed światem w ceglanym tunelu. Już jesienią ubiegłego roku pojawiły się informacje, jakoby władze miasta „wydobyć” rzekę Lamus na powierzchnię – w projekt zaangażowano między innymi pracownię architektoniczną Tomasza Koniora.
Historia rozwoju cywilizacyjnego pokazuje, że woda to życie – dosłownie i w przenośni. Nieprzypadkowo największe miasta świata usytuowane są przy rzekach. Choć Łodzi nie przecina żadna z najważniejszych polskich rzek, przepływa przez nią aż dwadzieścia mniejszych cieków wodnych – niewielkich rzek czy strumieni, które dziś nie odgrywają żadnej roli, w większości przepływają swoimi ceglanymi kanałami pod powierzchnią. Wieki temu płynąca przez centrum miasta rzeka Lamus była niezbędna, by napędzić rozwój tamtejszego przemysłu włókienniczego. Niebawem ma natomiast powrócić – choć jedynie do celów rekreacyjnych.
Łódź płynie z prądem
Wydobywanie na powierzchnię niewielkich cieków wodnych, które na skutek rozwoju miast zostały ukryte w kanałach, to coraz popularniejszy trend w architekturze. Może nie są one tak imponujące, jak najsłynniejsze z rzek, ale mają swój urok i – co ważne – mogą odgrywać istotne role w rozwoju zielonych przestrzeni miejskich. Sięgając do Lamusa, Łódź wpisuje się zatem w szerszy trend. Projekt polega na „wyciągnięciu" rzeki Lamus z systemu kanalizacji i wyeksponowaniu w przestrzeni parku im. J. Kilińskiego (który zostanie poddany rewaloryzacji) oraz wykorzystaniu wód opadowych i roztopowych z okolicznych nieruchomości i dachów budynków (m.in. Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Szkoły Filmowej, Muzeum Kinematografii) w celu zasilenia rzeki Lamus, nawodnienia zieleni w parku Źródliska I-II.
Zakłada również budowę kolektora wzdłuż ul. Kilińskiego od granicy parku do rzeki Jasień, a także przebudowę placu Zwycięstwa – rewitalizację i zlikwidowanie podtopień. Dodatkowo w projekcie uwzględnione zostaną elementy podczyszczania wód opadowych (m.in. z wykorzystaniem sekwencyjnego systemu sedymentacyjno-biofiltracyjnego) oraz monitorowania poziomu wilgotności gleby i poziomu wód gruntowych (poprzez montowanie specjalistycznych czujników wilgotności w podłożu).– Oczywiście wszystkie szczegóły poznamy wraz z opracowaniem koncepcji, ale zakładamy, że uda nam się odkryć około 200 m rzeki.
Lamus powróci między innymi dzięki Konior Studio
Pod koniec sierpnia dowiedzieliśmy, że w wyniku porozumienia Wydziału Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Łodzi ze spółką T17, która naprzeciwko parku realizuje osiedle w ramach lex deweloper, na powierzchnię wydobyty zostanie pierwszy, niewielki odcinek Lamusa. Projekt wraz z zagospodarowaniem otoczenia opracowuje Konior Studio, które na zlecenie inwestora przygotowało też koncepcję budynków mieszkalnych. Rzeka ma być odtworzona w łagodnym obniżeniu terenu i zakończy się niewielkim stawem. Przy ul. Tymienieckiego powstanie też nowy skwer o powierzchni 3 tys. m² z instalacją lub fontanną nawiązująca do przemysłowej historii tego miejsca. Wstępny projekt przewiduje ponadto szlak pieszo-rowerowy, biegnący po śladzie dawnej kolei scheiblerowskiej, i posadzenie kilkudziesięciu nowych drzew. Wszystkie te prace wykona na swój koszt spółka T17, należąca do firm UNIQUM i Internity.
W następnym etapie, już w ramach działań miejskich, na powierzchnię wydobyta ma być większa część Lamusa. Projekt odkrycia rzeki będzie obejmował park Kilińskiego oraz plac Zwycięstwa, obok parku Źródliska. Magistrat zapowiada zaaranżowanie atrakcyjnych bulwarów oraz utworzenie nowych ścieżek pieszo-rowerowych. Zamontowany będzie tam również nowoczesny system retencji, oparty o wody opadowe – czytamy w informacji prasowej.
