Co z projektem Centralnego Portu Komunikacyjnego? Już wkrótce za jego dalsze losy zabierze się nowy rząd, który zapowiada w pierwszej kolejności audyt. Następnie czekają nas decyzje, czy wielka inwestycja będzie nadal realizowana w tym kształcie, czy innym kształcie. Co na ten temat mówią przedstawiciele CPK i eksperci?
Wszystko wskazuje na to, że już wkrótce nowa większość parlamentarna utworzy rząd. Poza kwestiami politycznymi będzie musiał się on zająć strategicznymi decyzjami w kwestii rozwoju Polski chociażby w kontekście transportu, gospodarki, energii itd. Wiemy już, że nie zostaną wstrzymane projekty dotyczące budowy elektrowni atomowych. A co z drugim najważniejszym elementem dla dotychczasowej administracji, czyli CPK?
Centralny Port Komunikacyjny to nie tylko lotnisko. Projekt zakłada oczywiście budowę wielkiego portu lotniczego pasażerskiego, terminala cargo, ale to też projekt budowy ponad tysiąca kilometrów Kolei Dużych Prędkości oraz kolejnych dróg ekspresowych i autostrad do ośrodka CPK.
Zdania co do kontynuacji tej inwestycji są w nowej większości podzielone
Widać to już teraz. Część przyszłej koalicji (np. przedstawiciele Lewicy i Polski 2050) zdaje sobie sprawę, że należy mocno inwestować w kolej. Można otrzymać na te cele duże dofinansowania unijne, to ekologiczny środek transportu, konkurencja dla samochodów, krótsze czasy przejazdu, a w przypadku zrealizowania dobrych połączeń Szczecina czy Rzeszowa z innymi miastami także konkurencja dla samolotów.
Jak pisałem wcześniej Budowa tzw. “igreka”, czyli linii łączącej Warszawę, Łódź, Wrocław i Poznań to plany pochodzące jeszcze z lat 90. XX wieku. Dostosowanie do standardów dużych prędkości Centralnej Magistrali Kolejowej oraz linii kolejowej nr 9 to mniejsze nakłady niż budowa nowych linii - chociaż możliwe, że fragmentami wymagająca położenia nowych torów. Byłby to szkielet takiej sieci, jednak w kolejnych latach należałoby go rozbudowywać. Dzisiaj to wszystko jest natomiast pod szyldem CPK. Jeśli komuś nie odpowiada taka formuła, można ją zmienić.
Audyt CPK rozstrzygnie o przyszłości
Wszyscy niemal mówią bowiem o audycie projektu CPK. Co to oznacza? Chodzi oczywiście o zweryfikowanie obecnych nakładów finansowych, pensji pracowników, umów z wykonawcami, projektantami etc. Ten audyt miałby być jednym z elementów weryfikacji co dalej z całą koncepcją.
Co ciekawe, raport pt. “Prognoza w zakresie wpływu Programu CPK na ruch cargo” przygotowała duża firma consultingowa EY (d. Ernst & Young). – Twórcy raportu obliczyli, że od połowy lat 30. dzięki CPK dodatkowe roczne dochody budżetu państwa z cła i VAT będą przekraczały miliard złotych. W ciągu pierwszych 32 lat działalności inwestycja CPK wygeneruje blisko 200 mld zł – mówi wiceminister funduszy i polityki regionalnej Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK.
Spółka zakłada, że nakłady budżetu państwa związane z budową i uruchomieniem lotniska CPK wyniosą ok. 9 mld zł (szacowana całkowita kwota lotniskowej części inwestycji to ok. 41 mld zł, z czego ponad 32 mld zł to wkład inwestorów prywatnych i finansowanie dłużne). Wynika z tego, że środki z budżetu państwa przeznaczone na tę inwestycję zwrócą się już po 12 latach – i to tylko z wpływów z większej ilości towarów wprowadzanych na teren UE przez lotnisko CPK.
Bardzo możliwe, że w dużej mierze projekt CPK został nadmiernie opakowany narracją o wstawaniu z kolan, wielkiej Polsce, jedynej szansie na rozwój itd. Jeśli spojrzymy na niego realnie to tego rodzaju inwestycja jest nie tylko opłacalna, ale niezbędna. Pozostaje kwestia skali, nakładów, jawności działań. Na pewno najbliższe miesiące w kontekście Centralnego Portu Komunikacyjnego będą bardzo intensywne.
